De betekenis van de landschappelijke en recreatieve ontwikkelingen aan de Demervallei voor de steden Diest en Aarschot.

Beschrijving

De stad en het platteland: al eeuwenlang hebben deze sociaal-ruimtelijke structuren een grote invloed op elkaar. Een ontwikkeling in de ene ruimtelijke structuur kan grootschalige gevolgen hebben op de andere. De dialoog tussen deze entiteiten zal steeds van belang blijven omdat geen van beiden afzonderlijk kan functioneren. Deze masterproef start vanuit de waarneming die Richard T.T. Forman beschrijft als de ‘stedelijke tsunami’. Met deze term doelt hij op de snelle en krachtige verspreiding van de stad in het land met de gekende gevolgen: het systematisch wegdrukken van natuur en platteland in onze samenleving. Door de toenemende bevolking is de stad op zoek naar nieuwe woonvertrekken, met een stedelijke en ruimtelijke expansie tot gevolg. Maar de stad is niet enkel op zoek naar een nieuw stedelijk weefsel. Ze claimt ook ruimte van het platteland om andere behoeften te kunnen voorzien: recreatie, natuur, energiewinning, bescherming tegen wateroverlast,… In deze masterproef wordt op zoek gegaan naar een vernieuwd evenwicht tussen stedelijke en landelijke gebieden. Deze gebieden zijn afhankelijk van elkaar maar hoeven geen tegengestelden te zijn. Ze kunnen ook wederzijds versterkend werken. In de masterproef wordt het standpunt gevolgd dat landschap beschouwd moet worden als een sturend en structurerend element, in de vorm van een regionaal landschapsproject. De ontwikkeling van een “regionaal landschapsproject” zal bijdragen tot het gewenste dynamisch evenwicht tussen stad en platteland. Via diepgaande interviews en een analyse van enkele projecten wordt een mogelijke definitie van de term “regionaal landschapsproject” opgesteld. Ondanks de vele beschikbare literatuur en tal van voordelen van regionale landschapsprojecten, zijn er in Vlaanderen slechts enkele gerealiseerde projecten voorhanden. In de analyse wordt daarom opzoek gegaan naar de verschillende struikelblokken waarmee deze projecten te kampen hebben. Op methodologisch vlak werd gekozen om een kwalitatief case-onderzoek uit te voeren: “Een regionaal landschapsproject voor de Demervallei tussen de steden Aarschot en Diest”. Aanvullend zal het onderzoek een antwoord bieden op de vraag wat het landschap terugkrijgt van de stad en hoe verschillende functies met elkaar verweven kunnen worden zonder dat de aanwezigheid van het ene element ten koste gaat van het andere. Bovendien zal in de conclusie een basislijst worden weergegeven van enkele sleutelelementen die het projectverloop van een succesvol regionaal landschapsproject weergeven.

Masterproefbegeleiding van VUB-STeR* student Ralph Golsteyn

Periode	sep-2013 → jun-2014
Gehouden op	VUB - Master STeR* Stedenbouw en Ruimtelijke Planning, België