De relevantie van agro-ecologische principes voor Vlaamse rundveebedrijven: focus op biodiversiteitsaspecten (Sara Monsieurs)

Beschrijving

Agro-ecologie kan omschreven worden als een “transdisciplinair kennisgebied dat de fundamentele theoretische en methodologische principes omvat voor het ontwerpen en beheren van duurzame agro-ecosystemen, en tegelijkertijd bijdraagt aan het behoud van (agro-)biodiversiteit en andere natuurlijke hulpbronnen”. In dit thesisonderzoek werd de relevantie van biodiversiteit-gerelateerde agro-ecologische principes voor de Vlaamse rundveesector verkend. Het doel van de studie was te begrijpen hoe het verhogen van biodiversiteit kan bijdragen tot het beter presteren van agro-ecosystemen, en of de Vlaamse rundveehouder biodiversiteitversterkende acties onderneemt. Vooreerst werd aan de hand van een exploratieve literatuurstudie de relatie verkend tussen een verhoogde biodiversiteit, versterkte agro-ecosysteemfuncties, voordelen voor de landbouwer en de landbouwpraktijken die hiertoe kunnen leiden. Vervolgens werd het toepassen van deze praktijken en de achterliggende motivatie hiervoor onderzocht met behulp van een ‘mixed method’ benadering, waarbij we via cognitieve kaarten, gestructureerde enquêtes en semigestructureerde interviews met tien rundveehouders hebben getracht het voorliggende vraagstuk te benaderen vanuit verschillende perspectieven. De combinatie van deze gegevens heeft geleid tot de bevinding dat elke bevraagde rundveehouder een minimum aan biodiversiteitversterkende praktijken toepast, maar dat er een groot contrast bestaat tussen biologische en conventionele rundveehouders. Op de conventionele bedrijven worden de meest elementaire praktijken toegepast, en worden daarnaast soms bijkomende maatregelen genomen omwille van voornamelijk financiële en wetmatige motivaties. Voor de geïnterviewde biologische landbouwers daarentegen, lijkt het behoud van biodiversiteit integraal verweven te zijn in de bedrijfsvoering, en ze passen dan ook verschillende biodiversiteitversterkende praktijken gelijktijdig toe. Bovendien is ook hun attitude en motivatie meer biodiversiteitsgezind. Op basis van deze vaststellingen kunnen we moeilijk een veralgemening maken betreffende het volledige Vlaamse landbouwlandschap. Echter lijkt het potentieel van biodiversiteit-gerelateerde agro-ecologische principes voor de Vlaamse rundveehouderij zeker bestaande. Gezien de hedendaagse uitdagingen lijkt verder onderzoek naar dit potentieel binnen het gehele Vlaamse landbouwlandschap dan ook bijzonder relevant.

Periode	2017 → 2018