Naar een 21ste eeuws agropark. De uitbouw van een productief landschap in de randstedelijke context van Oostende.

Beschrijving

Masterproef An Pelsmaekers, Co-promotor Prof. Dr. Fabio Vanin

De sterke ruimtelijke verweving van onbebouwde en bebouwde oppervlakte, typeert de Vlaamse horizontale stedelijkheid. Deze interactie biedt potentieel op vlak van stadslandbouw, stedelijk groen en recreatiemogelijkheden. Naast de verstedelijkingsdruk en mobiliteitsproblematiek, is het belangrijk het hoofd te bieden aan klimaatverandering, schaarste aan energie en grondstoffen en de waterproblematiek. De nog beschikbare open ruimte moet daarom doordacht gebruikt worden en evolueren naar een geïntegreerd productief landschap.
In dit onderzoek wordt bestudeerd hoe een productief landschap kan worden gecreëerd in de randstedelijke context van Oostende. De wisselwerking tussen landbouw, landschap en maatschappij, met mogelijke win-win situaties, is hierbij van groot belang. De masterproef behandelde vragen zoals: Welke elementen zijn nodig om een kwaliteitsvol, hedendaags agropark te creëren in een randstedelijke context? Welke rol heeft de landbouwer in dit park? Op welke manier kan dit park de relatie tussen landbouw en stedelijke omgeving versterken? Welke win-win situaties kunnen hieruit voortvloeien? Welke ruimtelijke strategieën kunnen zorgen voor een kwalitatieve ontwikkeling van het agropark? Wat zijn de ruimtelijke randvoorwaarden, opportuniteiten en beperkingen?

Via literatuuronderzoek, referentieprojecten en ontwerpend onderzoek werd een eigen voorstel van inrichting (masterplan) geformuleerd. Het (toekomstige) agropark Stene in Oostende was daarbij voorwerp van ontwerpend onderzoek. Deze plek bestaat uit historisch permanent grasland, een volkstuinpark en een community supported agriculture (CSA). De landbouwers kunnen hun producten verkopen op de lokale markt of aan de plaatselijke horeca. Een bufferbekken moet het gebied vrijwaren voor toekomstige overstromingen. In dit park staat ontmoeting centraal. Tussen de stedelingen maar ook tussen consument en producent. Via een netwerk van veilige fiets- en wandelpaden kan de stedeling genieten van de groene omgeving aan de stadsrand. De beperkte buitenruimte van vele Oostendenaars wordt gecompenseerd door de nabijheid van het agropark waarin activiteiten zijn voor jong en oud. Het educatieve aspect van de voedselproductie maakt ons (opnieuw) bewuster van wat we consumeren.
De masterproef concludeert dat om het project volledig te kunnen uitvoeren het belangrijk is de verschillende actoren mee te krijgen in het verhaal en de sociale, ecologische en economische meerwaarden te tonen die dit agropark kan bieden.

Periode	2014 → 2015
Gehouden op	VUB - Master in de Stedenbouw en Ruimtelijke Planning, België