Antimicrobiële resistentie - Impact van kruisbesmetting van diervoeders met antimicrobiële middelen op de resistentieontwikkeling

Algemeen kader

Welk effect hebben (zeer) lage dosissen antibiotica in veevoeders, ten gevolge van versleping, op de selectie van resistente kiemen en op de overdracht van resistentiegenen in de darm van het dier? Dat is de centrale onderzoeksvraag van het project Crosscontam. Door versleping van gemedicineerd naar niet-gemedicineerd veevoeder kan kruiscontaminatie van veevoeders met antibiotica optreden. Versleping situeert zich sedert 2014 in België vooral op het niveau van transport en van de varkensbedrijven, en veel minder in de veevoederfabrieken.

 

 

 

Onderzoeksaanpak

Via dierproeven bepalen we wat de concentratie is van antibiotica in de darm van varkens wanneer gevoederd wordt met lage dosissen antibiotica (versleping van 3%, gebaseerd op de wettelijke aanvaardbare grens van versleping van coccidiostatica, 2009/8/EG). We testen zowel doxycycline als een combinatie van sulfonamide/trimethoprim. Via in vitro proeven, met zuivere culturen en met een fermentatiesysteem die een gedeelte van de varkensdarm nabootst wordt de invloed onderzocht van lage concentraties aan doxycycline op resistentieontwikkeling. Wegens de recente ontwikkelingen in de regelgeving rond versleping is bij deze proeven ook rekening gehouden met een verslepingsniveau van 1%. Daarnaast  is een kwantitatief risicomodel opgesteld, waarmee de blootstelling van dieren aan antibiotica als gevolg van versleping is ingeschat.

  

 

 

 

Relevantie/Valorisatie

Dit project heeft aangetoond dat lage concentraties aan antibiotica in veevoeder wel degelijk kunnen leiden tot vrij hoge concentraties in de darm, zelfs bij 3% kruiscontaminatie. Het type antibioticum (en dus de biologische beschikbaarheid) is echter bepalend voor de darmconcentraties. Tevens blijkt, althans voor docycycline, dat zeer lage verslepingsconcentraties (1%) ook resistentieselectie kunnen veroorzaken. Uit de blootstellingsanalyse blijkt dat kruiscontaminatie alomtegenwoordig is. Het is dus praktisch onmogelijk te vermijden. Op basis van deze resultaten wordt geadviseerd voor een algemene vermindering in het gebruik van gemedicineerde voeders voor het toedienen van antibiotica. De resultaten van dit onderzoekzijn inmiddels verspreid via posters en lezingen op nationale en internationale symposia en gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften. Tevens maken ze deel uit van het doctoraatsonderzoek van Laura Peeters en Thijs De Mulder.

  

 

 

 

Externe partner(s)
CODA-CERVA - Centrum Onderzoek Diergeneeskunde & Agrochemie
Ugent - Fac. Diergeneeskunde