Beste landbouwpraktijken van teelten in combinatie met nateelten/vanggewassen

Algemeen kader

Is een bemesting met varkensdrijfmest op de graanstoppel, gevolgd door een vanggewas, mogelijk zonder extra risico op nitraatuitspoeling in vergelijking met een niet-bemest vanggewas na graan? Wat is de optimale bemestingsdosis om de efficiëntie van het vasthouden van stikstof door het vanggewas in de winterperiode te verhogen en dus de nitraatuitspoeling uit de bodem te beperken? Wat zijn de effecten op de opbouw van de organische stof in de bodem en de stikstofnalevering uit het vanggewas?

Onderzoeksaanpak

Het onderzoek is gebaseerd op veldproeven, die aangelegd werden op vier locaties, met bodems van verschillende textuur (zand, zandleem, leem en klei), op de stoppel van triticale, wintertarwe en wintergerst. Er wordt varkensdrijfmest toegediend in drie bemestingstrappen van 0, 60 en 120 kg N/ha (totale stikstof). Op elke locatie worden drie courante soorten vanggewassen (gele mosterd, Italiaans raaigras en Japanse haver) ingezaaid op twee verschillende tijdstippen, naast een behandeling zonder vanggewassen. Op drie locaties wordt ook een gras-klavermengsel ingezaaid, met oog op de toepassing ervan in de biologische landbouw. De veldmetingen worden aangevuld met mineralisatieproeven in het laboratorium rond koolstof en stikstof. De verzamelde gegevens gebruiken we voor het modelleren en simuleren van de N- en C-dynamiek in teeltrotaties van granen met vanggewassen.

Relevantie/Valorisatie

Het gebruik van vanggewassen is een agromilieumaatregel die tot doel heeft de verliezen van stikstof na een bepaalde teelt te verminderen. Het toedienen van een bijkomende bemesting op de graanstoppel kan binnen de mestwetgeving voorzien worden als de N-verliezen door uitspoeling kleiner zijn dan bij een (onbemeste) graanstoppel die niet gevolgd wordt door een vanggewas. Bovendien mogen de verliezen niet significant groter zijn dan bij een graanstoppel gevolgd door een niet-bemest vanggewas. Bij een hogere biomassa aan vanggewassen verwachten we dat er ook meer organische stof aan de bodem wordt toegevoegd. Binnen de steeds strenger wordende bemestingsnormen in Vlaanderen is het behoud of de opbouw van bodem organische stof een zeer grote bezorgdheid.