Algemeen kaderDe bladvlekkenziekte die de Belgische aardbeienplanten soms treft wordt veroorzaakt door de quarantaine bacterie Xanthomonas fragariae (Xf). Hoe is Xf correct te identificeren en te detecteren in plantgoed en tijdens de productie? Welke factoren (weersomstandigheden, teeltmethoden…) bepalen de mate waarin de symptomen van de ziekte zich tonen? Welke beheersingsmaatregelen zijn meest aangewezen? In de aardbeisector bestaat veel onduidelijkheid over de Xf-symptomen zelf en er is weinig kennis over hoe de bacterie de plant infecteert en zich inwendig verspreidt. De quarantaine maatregelen zijn gericht op het verhandelen van niet-besmet plantgoed, maar nieuwe insleep gebeurt nog frequent omdat een besmette plant niet altijd uitwendige symptomen toont.
OnderzoeksaanpakOm identificatie en detectie van Xf mogelijk te maken bemonsteren we tijdens de totale onderzoeksperiode verdachte symptomen. We analyseren ze diagnostisch met verschillende methoden. We registreren parameters inzake weersomstandigheden en teelttechniek. We ontwikkelen een moleculaire detectiemethode (Q-PCR) voor Xf en een fluorescente Xf-stam. We brengen de verspreiding van Xf in de plant en in het plantgoed in kaart. We sequeneren het totale genoom van Xf.
Relevantie/ValorisatieHet onderzoek naar Xf en aardbei levert nieuwe informatie over de bacterie en zijn strategie om zich in de plant schuil te houden of zich als ziekteverwekker te gedragen. Interessante karakteristieken in het genoom van Xf onderbouwen het plantenonderzoek op ILVO en in het algemeen. We beschrijven de symptomen die door Xf kunnen veroorzaakt worden en andere die ten onrechte aan Xf toegeschreven worden. Op basis van de matrix Xf incidentie/weer en teelt maken we correlaties met factoren die de uitbraak van Xf gunstig of ongunstig beïnvloeden. De sector kijkt uit naar de resultaten ivm opsporing en incidentie. De instanties voor fytosanitair beleid vernemen of het haalbaar is om een nultolerantiebeleid te handhaven en sluitende controles van ingevoerd plantgoed uit te voeren. ILVO incorporeert de onderzoeksresultaten en conclusies ook in de ‘pest risk analysis’ die opgemaakt wordt voor de EU regio.