Ketenbreed initiatief voor plantaardig eiwit uit Vlaamse koude serres

Algemeen kader

Het KIPEi-project toont aan dat de teelt van eiwitgewassen zoals edamame, kikkererwten en droge bonen in tijdelijk ongebruikte koude serres weliswaar technisch mogelijk is, maar dat het economisch een zwak idee is: het blijft afhankelijk van zowel klimaatomstandigheden als marktkansen. Hoewel de teelt enkele uitdagingen kent, zoals afrijping in het vochtiger serreklimaat, bieden bepaalde gewassen zoals verse en vroege edamame potentieel voor afzet aan restaurants en speciaalzaken. Dit biedt een alternatief voor telers die kampen met bodemschimmelproblemen, zoals Fusarium, tijdens de zomermaanden.

Onderzoeksaanpak

Via een telersnetwerk werden serretelers - zowel gangbaar als biologisch - begeleid bij de teelt van eiwitgewassen in koude serres. Praktische adviezen werden gedeeld tijdens samenkomsten en bezoeken, en kosten-batenanalyses gaven inzicht in de economische haalbaarheid. ILVO voerde veldproeven uit om serreteelt met openluchtteelt te vergelijken. Daarnaast werden gesprekken gevoerd met afnemers om ketenontwikkeling te ondersteunen en afzetmogelijkheden te verkennen.

Relevantie/Valorisatie

De veldproeven toonden een sterke variatie in opbrengsten, afhankelijk van het seizoen en de gewassen. In 2022, een warme en droge zomer, haalden droogbonen 1 ton/ha en kikkererwten 5 ton/ha. In 2023, een gematigde en vochtige zomer, varieerden de opbrengsten van droogbonen tussen 2,7-4 ton/ha, edamame tussen 7-11,8 ton verse peulen/ha, en kikkererwten gemiddeld 3,4 ton/ha, zij het met variabele kwaliteit. Serreteelt biedt potentie, maar door concurrentie met goedkopere buitenteelt ligt de focus op nichemarkten zoals restaurants en speciaalzaken. Dit kan serretelers helpen hun inkomsten tijdens de zomer te diversifiëren en leegstand te verminderen.