Algemeen kaderDit onderzoek focust op de verschillende boktorsoorten van het geslacht Monochamus. In welke mate komen deze soorten voor? In welke mate treden ze op als mogelijke vector (overbrenger) van het aaltje Bursaphelenchus xylophilis? Dat aaltje houdt zich in het insect in leven en geraakt via het insect tot bij de naaldbomen, waar het immense schade kan veroorzaken. De dennenhoutnematode B. xylophilus is een quarantaine organisme. ILVO voert monitoringsopdrachten uit inzake quarantaine plantenpathogenen in haar hoedanigheid van gewasbeschermings- en quarantainespecialist. Dit gebeurt grotendeels via gesubsidieerde Europese- en overheidsprojecten. Het is tevens de bedoeling om een deskundige procedure op te stellen voor de opsporing en identificatie van de vector-nematode symbiose.
OnderzoeksaanpakWe organiseren een survey om te registreren welke Monochamus keverpopulaties aanwezig zijn in België. Meer bepaald via een Belgisch netwerk van feromoonvallen opgesteld in verschillende natuurlijke en menselijke systemen met naaldbomen sporen we inheemse en uitheemse Monochamus individuen op. We integreren eveneens publieke waarnemingen via een sensibiliseringscampagne. We brengen de verschillende soorten in kaart, kwantitatief en volgens hun ruimtelijke verspreiding. Gedetecteerde kevers onderzoeken we op de aanwezigheid van de schadelijke dennenhoutnematode. We doorgronden verspreidingsmechanismen van de dennenhoutnematode in functie van het voedingsgedrag en de vectorcapaciteiten (overbrenging van het aaltje van boom naar boom) van de Belgische Monochamus populaties. Tenslotte ontwikkelen we een procedure voor de opsporing en identificatie van de vector-nematode symbiose. We inventariseren de elementen die nuttig zijn bij een strategie voor de uitroeiing van een nematodenbesmetting.
Relevantie/ValorisatieVia bestaande klimaat- en dispersiemodellen bepalen we het vestigings- en verspreidingsvermogen van B. xylophilus voor België. De verzamelde kennis kan leiden tot het ontwerp van een nationaal actieplan ter bestrijding van een in de toekomst mogelijke uitbraak of insleep van de dennenhoutnematode in België.