Nutritioneel sturen naar een economisch en ecologisch duurzaam melkveebedrijf : focus op methaan en stikstofefficiëntie

Algemeen kader

De melkveesector staat voor grote uitdagingen op het gebied van methaanemissies (reductie broeikasgassen) en stikstofemissies (vermesting/verzuring). Dit VLAIO LA traject mikt op toepasbare kennis en oplossingen om de melkveehouderij op het spoor te zetten van minder uitstoot van methaan én stikstofefficiëntie. De centrale vraag luidt: Welke methaanreducerende en stikstofefficiënte voederstrategieën brengen de individuele Vlaamse melkveebedrijven naar een ecologisch en economisch optimum? Het project leidde tot de formulering van toepasbare en wetenschappelijk onderbouwde adviezen om melk te produceren met een lagere milieu impact tegen een rendabele kostprijs.

Onderzoeksaanpak

Het onderzoeksteam heeft nauw samengewerkt met de melkveehouderij in Vlaanderen. De onderzoekers hebben bepaald wat de precieze ecologische en economische impact is van methaanreducerende en stikstofefficiënte voederstrategieën op praktijkbedrijven. Eerst zijn supplementen gescreend op hun potentieel om methaan te reduceren en/of stikstof te besparen. Vervolgens is hetzelfde gedaan met aangepaste Vlaamse rantsoenen. Er zijn gesofisticeerde zogenaamde gasuitwisslingskamers voor metingen op individuele koeien ingezet. deze kamers laten toe om alle broeikasgasemissies in te schatten evenals een stikstofbalans op te maken. De meest veelbelovende strategieën zijn uitgetest in praktijkomstandigheden, in de ILVO-onderzoekstal en/of op praktijkbedrijven waar de methaanemissies uitgemeten werden met GreenFeeds. Dat zijn krachtvoederautomaten die methaan en CO2 kunnen meten. Ten slotte zijn de resultaten inclusief productieparameters, carbon footprint en economische doorrekening van de rantsoen verwerkt in overzichtelijke kennisfiches. De bijhorende tool is ontsloten op de webstek SMARTmelken, een onderdeel van de ILVO website.  (https://www.ilvo.vlaanderen.be/smartmelken)

Relevantie/Valorisatie

Het feit dat de twee soorten emissie - methaan en stikstof -  tegelijkertijd in één project, en vanuit de bestaande Vlaamse rantsoengewoonten zijn bestudeerd is voor de melkveesector erg interessant. De resultaten zijn meest uitgesproken wat het methaanremmende luik betreft. Het supplement 3-NOP leidt tot een methaanreductie van 20-25% met 3-NOP in een typisch Vlaams rantsoen. De vervanging van sojaschroot in een maiskuilrijk rantsoen door de combinatie bierdraf en koolzaadschroot leidt tot een methaanreductie van bijna 15% en een vermindering van de carbon footprint van 30%. Het onderzoeksproject verspreidt de resultaten intensief: via de projectwebsite SMART melken, artikels in de algemene en landbouwvakpers, demodagen en studiedagen voor vertegenwoordigers van de veevoeder- en zuivelsector. De verworven kennis is geïntegreerd in het convenant enterische emissies voortvloeiend uit het Vlaamse klimaatbeleidsplan 2021-2030 (ondertekend op 29 maart 2019 door de Vlaamse minister van landbouw en de sectororganisaties). 

Externe partner(s)
Innovatiesteunpunt Boerenbond