Inventarisstudie glastuinbouw macrozone Boechout-Ranst

Voor u ligt het eindrapport van de inventarisstudie glastuinbouw in de macrozone Boechout-Ranst. Een opdracht die kadert binnen de samenwerkingsovereenkomst tussen de Provincie Antwerpen, Dienst Landbouw- en Plattelandsbeleid (DLP) en het Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO).

De transitie van de glastuinbouwsector is duidelijk waarneembaar in macrozone Boechout-Ranst. Enerzijds is er de tendens van schaalvergroting anderzijds deze van leegstand en de vraag naar alternatieven door kleinere bedrijven. De schaalvergroting is duidelijk zichtbaar in de vruchtgroenteteelt (teelt van tomaten, paprika’s, courgetten,...). Voor deze bedrijfstypes onderzoekt de provincie Antwerpen in samenwerking met lokale besturen uit Boechout-Ranst de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden. Voor de kleinere serres die bouwfysisch nog in goede staat zijn, wil de provincie Antwerpen agrarische reconversie stimuleren. Hierbij wordt gedacht aan alternatieve teelten onder glas (bv. asperges, veldsla, bloemkolen,…), andere kleinschalige landbouwactiviteiten (bv. bio-landbouw, community supported agriculture (CSA)) of nieuwe niches zoals algenteelt, eetbare bloemen, medicinale teelten,…).

Om deze transitie van glastuinbouw in de regio te ondersteunen, wil de Provincie Antwerpen, Dienst Landbouw- en Plattelandsbeleid (DLP) een gedegen agrarisch reconversiebeleid voor serres uitwerken. Voorafgaandelijk dit beleid uit te werken, dienen volgende vragen beantwoord te worden:
- Wat is de huidige status van het glastuinbouwareaal in de macrozone Boechout-Ranst?
- Hoeveel serres staan er leeg of zijn er afgebroken?
- Wat gebeurt er met de serres waarin geen professionele landbouwactiviteit meer plaatsvindt? Welke serres komen in aanmerking voor agrarische reconversie en hoe kan de opgestelde inventaris gebruikt worden om vraag en aanbod met elkaar te matchen?

Deze studie reikt inzichten aan om dit kennistekort op te vangen voor de Antwerpse macrozone Boechout-Ranst. De gedetailleerde en systematische studie leidt tot kaarten en tabellen met de huidige status van de serres in de macrozone Boechout-Ranst. De gebruikte onderzoeksmethode is ook toepasbaar in andere Vlaamse regio’s.

Het rapport begint met een beschrijving van de aanpak van deze studie. Vervolgens worden de resultaten beschreven. Tot slot worden enkele voorstellen voor het stimuleren van agrarische reconversie geformuleerd. Naast dit rapport bestaat ook een GIS-laag (shapefile) die alle verzamelde informatie bevat. Aangezien deze studie privacygevoelige data bevat, willen we wijzen op het belang van een correcte omgang met deze data.

De inventarisstudie werd uitgevoerd in de macrozone Boechout-Ranst. Deze macrozone bestaat uit de gemeentes Boechout, Ranst, Borsbeek, Wommelgem en stad Lier. De macrozone Boechout-Ranst is in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen alsook in het provinciaal ruimtelijk structuurplan Antwerpen aangeduid als een concentratiegebied voor serrebouw. De macrozone Boechout-Ranst is één van de drie macrozones (concentratiegebieden voor serrebouw) in de provincie Antwerpen. De andere twee macrozones zijn Macrozone Hoogstraten en Macrozone Sint-Katelijne-Waver. De vestiging van nieuwe starters (zowel nieuwbouw van serres als agrarisch hergebruik van bestaande serres) kan worden gestimuleerd in deze gebieden.