Op zoek naar de wortels van een gepolariseerd publiek debat: de case van een gecontesteerde ggo-veldproef

De ggo-veldproef in Wetteren zorgde voor heel wat controverse. Om daar eventuele lessen uit te trekken, gingen de auteurs op zoek naar oorzaken van en verklaringen voor de opschudding. Op de vraag of de controverse vermijdbaar was, kunnen de onderzoekers geen antwoord geven. Ze bevelen wel aan om als betrokkenen bij een maatschappelijke kwestie bewust te zijn van het spanningsveld dat kan ontstaan in de complexe relaties tussen landbouwkundig onderzoek, beleid en maatschappelijke bezorgdheden.

De onderzoekers beschreven vijf versies waarop de ggo-veldproef met aardappelen bekritiseerd kan worden, namelijk als objectieve wetenschappelijke onderzoeksactiviteit, als actie-communicatie, als toepassing van cisgenese, als testcase voor beleid en wetgeving of tenslotte de veldproef als risico voor volksgezondheid en leefmilieu. Het pijnpunt in heel de discussie rond veldproeven met ggo-gewassen ligt volgens de onderzoekers in het feit dat er geen procedures bestaan die rekening houden met al die verschillende versies.

De controverse rond de ggo-aardappelveldproef in Wetteren was dus geen ideeënstrijd rond één, voor iedereen duidelijk omschreven wetenschappelijke proef. De posities van de verschillende betrokkenen in het debat zijn terug te voeren tot verschillende denkkaders die zich ontwikkelden in verschillende contexten waarin de veldproef betekenis kreeg. Om de controverse te begrijpen, moet men dus de vraag stellen naar welke veldproef men refereerde en naar welk bijhorend kader.