Producentenorganisaties in de melkveehouderij: Een doorlichting

Een producentenorganisatie, als samenwerkingsverband van primaire producenten, wordt door de Europese en Vlaamse overheid beschouwd als een nuttig instrument om als melkveehouder meer marktgericht te gaan ondernemen. Door de krachten te bundelen, kan de onderhandelingspositie van melkveehouders versterkt worden.

Sinds december 2012, kunnen producentenorganisaties in de melkveesector genieten van een uitzondering op de mededingingswetgeving waardoor landbouwers onderling afspraken mogen maken en samen mogen onderhandelen over prijzen.

Ondertussen zijn 3 producentenorganisaties in de zuivelsector erkend en/of opgericht. Voor de zuivelsector wordt, in tegenstelling tot alle andere sectoren, een uitzondering voorzien waarbij de producentenorganisatie een andere rechtspersoon dan een coöperatie kan zijn en daarom ook geen eigenaar moet worden van de melk. De bestaande coöperatie Milcobel, heeft zich als eerste
producentenorganisatie in de zuivelsector laten erkennen in Vlaanderen. De andere 2 opgerichte initiatieven in Vlaanderen, namelijk de ‘PO Beste Melk’ en de ‘PO Dairycam’ hebben ervoor gekozen geen coöperatieve rechtspersoonlijkheid aan te nemen. Deze producentenorganisaties onderscheiden zich zowel wat werking als wat doelstellingen betreft, ook sterk van de coöperatie.

In de publicatie wordt dit onderscheid verder beschreven.

We focussen nadien op de producentenorganisaties die geen coöperatie zijn en waarvan de oprichting heel pril is. We beschrijven het oprichtingsproces, de betrokken actoren met hun verwachtingen. Tenslotte gaan we in op een aantal knelpunten die het invullen van bepaalde verwachtingen in de weg staan. Deze analyse is het resultaat van 26 interviews met landbouworganisaties, melkveehouders, zuivelverwerkers en beleidsmakers, afgenomen tussen mei en augustus 2016.